Als een baby niet komt (1)

Ik heb een kleine, grote zus.

Ze is er, maar ook niet.

Het klinkt misschien wel vreemd,

omdat je haar niet ziet.

Zo begint het boekje ‘Een zusje in de hemel’ van de Wonderwolk. In dit boekje vertelt een kind over het zusje, dat niet leefde, dat niet in hun gezin is, maar tegelijk wel bestaat. Ze is in de hemel. 

Het laat zien dat het onderwerp zwangerschap en conceptie niet alleen omgeven is door blijdschap en verwachting. Er kan onnoemelijk veel verdriet, wanhoop en frustratie bij komen kijken. Niet elke zwangerschap brengt leven voort en niet elke moederschoot ontvangt leven.

Zelf heb ik er nooit mee te maken gehad, maar deze zwangerschap kwam het wel dichterbij, omdat het meer zichtbaar werd in mijn omgeving. Mijn groeiende buik was pijnlijk voor anderen. En een vriendin belde me op: ‘Mensen gaan ervan uit dat er uiteindelijk kinderen komen’, zei ze, ‘en daar maken ze zelfs grappig bedoelde opmerkingen over. Soms maakt dat me boos. Want voor mij is het absoluut niet vanzelfsprekend, eerder onmogelijk.’

Haar eerlijkheid raakte me, want ze heeft gelijk: ook ik ga er onbewust vanuit dat er waarschijnlijk kinderen komen. Een opmerking als ‘Zou je niet een groter huis kopen, op de groei?’ kan pijnlijk zijn. Tegelijk weet ik dat een kinderwens lang niet altijd vervuld wordt. Steeds vaker hoor ik dat stellen in een traject zitten, hoor ik van een vriendin die eerst haar ziekte onder controle moet krijgen voor ze zwanger kan worden, hoor ik van PCOS, van endometriose.

En dan heb ik het nog niet over de vele stellen die een miskraam meemaken of de doodgeboorte van hun kindje.

Ook onze meiden zien verschillen om hen heen. Van mensen die nooit een relatie kregen tot vriendjes die enig kind zijn. Ze stellen vragen, denken er hardop over na. ‘Waarom heeft Suusje geen zusje?’ ‘Krijgen ome Joost en tante Jet nu ook een kindje?’ ‘Dus dan kan tante Klazien geen kindje krijgen, want ze heeft geen papa (=man).’

Als zwangerschap voor jullie niet vanzelfsprekend is en je al wel een kleintje hebt, dan zul je ook vragen krijgen. ‘Mama, krijgen wij een baby?’ Of; ‘Wanneer krijg ik een zusje?’ ‘Waarom heeft Jaron wel broertjes en zusjes?’

Het ontstaan van nieuw leven is en blijft een wonder. Voor wie het wel ontvangt, maar misschien nog meer voor wie het niet ontvangt. Omdat je weet dat het mis kan gaan, dat het zo nauw komt en er zoveel factoren bij komen kijken. En ik besef dat ook dat verhaal hoort bij seksuele voorlichting. Omdat het onderdeel is van het leven. Daarover wil ik open zijn richting de kinderen. Voor hen zelf, maar net zo goed voor de mensen die ze ontmoeten.

Volgende week volgt een artikel waarin we onderzoeken hoe je hierover kunt praten met je kinderen.