Respect

Sinds ik twee meiden elke ochtend moet kammen, moet ik regelmatig terug denken aan vroeger. Haren kammen was niet fijn, zacht gezegd. Al die klitten, niet aan zien komen wanneer het pijn doet en daar ook weinig tegen kunnen doen. Mijn moeder had een, achteraf gezien, handige manier gevonden om de pijn te verlichten: ze trok mijn hoofd tegen haar buik, hield haar hand op mijn haar en voorkwam op die manier dat het al te erg trok. Met de ervaring van nu (Ja, mama, klopt!) begrijp ik waarom ze dit deed, maar erg prettig voelde die ‘greep’ niet.

Onze meiden houden ABSOLUUT NIET van haren kammen. Ik las een post van Els Florijn op Instagram en moest lachen om de herkenbaarheid van de situatie. Onze versie luidt zo: ‘Au, mam, het doet ZEER!’ ‘Ik wil niet meer kammen, AAAUUU.’ Hand van kind op het haar, ik duw de hand geïrriteerd weg, hand direct weer terug. ‘Au! Ik wil een staart.’ ‘Wat doet u?!’ En vooral geluiden die me doen vermoeden dat de buren de telefoon gegrepen hebben om Jeugdzorg te bellen.

Voor in bad gaan geldt regelmatig hetzelfde. Mijn man is er beter in. Hij heeft meer geduld, denk ik. Wat het ook is, de meiden reageren op hem niet zo panisch. Maar haren doen, daar heeft hij toch echt geen kaas van gegeten, dus dat blijft op mijn bord liggen.

Aan al deze situaties moest ik denken toen ik over ‘respect’ las. Respect in het verzorgen van baby’s, zoals Tracy Hogg veel benoemt. Vertel hen wat je doet, praat tegen hen, grijp ze niet zomaar uit de box, til die billen niet zomaar op, maar praat erbij. ‘Ik ga nu je beentjes optillen en een koud doekje gebruiken om je billen schoon te maken.’ Jij zou toch ook niet willen dat iemand zomaar de dekens van je af trekt en je uit bed plukt, om dan ook nog eens je onderbroek uit te trekken… Enz.

Ik las ook over ‘respect’ toen ik wat voorwerk voor een interview over seksueel misbruik deed. Leer je kinderen dat anderen respect voor hun lichaam moeten hebben. Hun lichaam is van hen, niemand mag daar zomaar aanzitten, zeker niet aan de delen die privé zijn.

Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Of; makkelijker in het hoofd aangeleerd dan in de praktijk gedaan, zeker voor een jong kind. Maar wat als wij, als ouders en opvoeders, onze kinderen laten wennen aan respectvol omgaan met hun lichaam? Wat als het normaal voor hen is als volwassenen niet zomaar aan hen zitten, maar daar toestemming voor vragen?

Met de haarborstel in mijn handen, probeer ik nu eerst oogcontact met de meiden te hebben. ‘Ik wil graag je haren kammen. Mag dat? Ik begin hier, onderaan, en kam dan steeds verder naar boven. Hier zit een klit, mag ik die zacht uitkammen?’

In bad, de washand om mijn handen, kijk ik nu mijn dochter aan: ‘Lieverd, het is tijd om te wassen. Ik ga nu je gezicht wassen. En nu ga ik je buik en rug wassen, oké? Dan zijn we nu bij je billen gekomen. Mag ik die aanraken?’

Zo praktisch kan seksuele opvoeding zijn.